Bizmoune Mağarası Boncuları: Bilinen en eski boncuklar

Fas’ta b Bizmoune Mağarası kazılarında bulunan tarih öncesi mücevherler 142.000 ila 150.000 yıl öncesine tarihleniyor.

Antik boncuklardan modern blinglere kadar mücevher, insanların binlerce yıldır statüleri ile ilgili açıklama yapmasına izin verdi. Fas’ta bulunan boncukların yeni bir analizi, insanların takılarla alakalı moda anlayışlarını ne kadar süredir yaptıklarına dair daha net bir resim sunuyor: en az 142.000 ila 150.000 yıl.

Delikler açılmış 33 küçük deniz kabuğunu 142.000 ila 150.000 yıllık bir zaman dilimine tarihlendiriyor. Daha önce, bilinen en eski kabuk boncuklar, Fas’taki Contrebandiers ve El Mnasra mağaralarından 103.000 ila 122.000 yıl öncesine tarihleniyor ve İsrail’in Skhul Mağarası’ndan geliyordu. 

Deniz kabuğu kolyeler, Atlantik Okyanusu’nun sadece 12 kilometre doğusunda, batı Fas’ta 800 metrelik bir kireçtaşı dağının yamacındaki çarpıcı bir galeri olan Bizmoune Mağarası ‘nda bulundu. 2014 ve 2018 yılları arasında araştırmacılar, yumuşakça Tritia gibbosula’nın 33 oval şekilli, delikli kabukları ortaya çıkardılar . Tırnak büyüklüğündeki oval kabukların biri hariç tümü, taş bıçaklar ve kazıyıcılar, eski kamp ateşlerinden çıkan kömürler ve antilop, ceylan ve zebra kemiği parçaları gibi tek bir küllü silt tabakasında bulundu.

Araştırmacılar daha sonra, mağaranın ağzına yakın olan ve boncuklarla aynı katmanda olan ve muhtemelen aynı zamanlarda oluşmuş olanlar da dahil olmak üzere, mağarada oluşan dikitler ve akıştaşları gibi karbonat mineral birikintilerini tarihlendirdiler. 142.000 yıl öncesine tarihlemek için bu akıştaşında uranyumun toryuma radyoaktif bozunmasını ölçtüler.

Antik çağlardan bağımsız olarak, Bizmoune Mağarası’ndaki boncuklar, Kuzey Afrika’daki insanların, Afrika veya Asya’da başka yerlerde yaygın olarak ortaya çıkmadan önce boncuk yapmak için aynı tür kabukları kullandığını gösteriyor. Bizmoune Mağarası’ndaki kazıları yöneten Fas Ulusal Arkeoloji ve Miras Enstitüsü ve Max Planck Evrimsel Antropoloji Enstitüsü’nden arkeolog Abdeljalil Bouzouggar, “Kuzey Afrika sembolik davranışların kökeninde önemli bir rol oynadı” diyor. Ayrıca, bölgedeki yarım düzine bölgede aynı tip kabuk boncukların görülmesi, kabuklu boncukların yaygın bir uygulama olduğunu gösteriyor.

İlk olarak Kuzey Afrika’da bulunan kabuklu boncukların bolluğu, modern insanların diğer gruplarla güçlenen bağları olabileceğini düşündürüyor. Boncuklar, klan kimliğini belirtmek veya bir bireyin bir ortağı olup olmadığını belirtmek için farklı şekillerde dizilmiş olabilir. Arizona Üniversitesi’nden arkeolog Steven Kuhn, “Boncuk takmak yabancılarla tanışmak, sosyal ağları genişletmekle ilgili” diyor. “Annenize kimliğinizi ya da kocanız ya da karınızla evli olup olmadığınızı bildirmek zorunda değilsiniz.”

Kuhn açıklamasında, “İnsanların [mücevher] yapabildiğini bilmek bir şey” diyor, “ama sonra soru şu oluyor, ‘Tamam, onları bunu yapmaya ne teşvik etti?’

Tolga AKYOL